“Als je je anders wilt gedragen, heb je iets anders te denken.”
Klinkt logisch, toch? En ergens ook best makkelijk. Maar de praktijk is uitdagender. Want hoewel we allemaal dagelijks tientallen gedragingen vertonen, van reageren op een collega tot het uitstellen van een telefoontje, staan we zelden stil bij waar dat gedrag écht begint: bij onze gedachten. En dat is precies wat ik als coach vaak bespreek: Gedrag ontstaat niet zomaar. Er gebeurt iets → je denkt daar iets over → je voelt daar iets bij → en je doet iets → en dat heeft een gevolg. Precies in die volgorde.
Gedrag is een gevolg, geen oorzaak
Laten we het kort en krachtig samenvatten:
1. Er gebeurt iets (gebeurtenis)
2. Je denkt daar iets over (gedachte)
3. Je voelt daar iets bij (gevoel)
4. Je doet iets (gedrag)
5. En dat gedrag heeft een gevolg (gevolg)
Dus… als je jouw gedrag wil veranderen, moet je eerst leren herkennen wat je denkt over de situatie. Want dát bepaalt hoe je je voelt. En dat gevoel stuurt je gedrag.
De gebeurtenis zelf? Die zegt niks.
Een gebeurtenis/situatie an sich is neutraal. Het krijgt pas betekenis doordat jij er iets van vindt. Maar daar zijn we ons vaak niet bewust van. Voor je het weet voel je je angstig, geïrriteerd of verdrietig, zonder dat je helder hebt wat daaraan voorafging.
Daarom stel ik vaak deze vraag in een coachgesprek: “Waarover ben je nu verdrietig, geirriteerd of bang?” Het antwoord daarop is jouw gedachte. En met die (vaak belemmerende) gedachte kunnen we aan de slag.
De 2 belangrijkste vragen die je jezelf kunt stellen
Zodra je jouw (belemmerende) gedachte hebt geïdentificeerd, stel jezelf dan deze twee vragen:
1. Is deze gedachte reëel?
2. Helpt deze gedachte mij om te bereiken wat ik wil?
Als je op beide vragen nee moet antwoorden, dan is het tijd om je gedachte bij te stellen. Niet omdat je persee positief moet denken, maar omdat je wilt denken in mogelijkheden. Want de huidige gedachte belemmert jou om te doen wat je graag wilt doen.
Een voorbeeld uit het dagelijks leven
Stel: je wil je buurvrouw vragen of ze een uurtje op de kinderen wil passen. Maar je voelt spanning. Je vindt het spannend om te vragen. Dat is waarschijnlijk ook wat je voelt.
Als ik je dan vraag: “Wat vind je er spannend aan?”, dan zeg je misschien:
“Wat als ze boos wordt?”
Kijk dan eens:
• Is die gedachte reëel? Waarschijnlijk niet. Waarom zou ze boos worden als je haar iets vraagt?
• Helpt deze gedachte je? Ook niet. Want je vraagt haar nu waarschijnlijk niet, terwijl je dat eigenlijk wel wil.
Nieuwe gedachte:
“Ik ga het gewoon vragen. Als ze nee zegt, is dat ook prima — dan vraag ik iemand anders.”
• Reëel? Ja.
• Helpend? Absoluut.
En ineens verandert er iets aan je gevoel. Je vindt het wellicht nog steeds spannend maar dusdanig minder waardoor je bij jezelf ook ruimte voelt. En je gedrag volgt. Je durft het gesprek aan te gaan.
De kracht zit in de herhaling
Deze manier van denken vraagt oefening. Je brein volgt gewoontes — en die verander je niet in één dag. Maar door telkens bewust stil te staan bij je gedachten, kun je jezelf stap voor stap trainen in helpende gedachten.
Anders denken = anders voelen = anders doen.
En dát is waar coaching je bij helpt. Niet door oplossingen aan te reiken, maar door samen te kijken naar jouw manier van denken, voelen en doen. En te onderzoeken welke mogelijkheden er nog meer zijn.
Wil jij anders leren denken?
Als je merkt dat je vastloopt in bepaald gedrag — uitstelgedrag, pleasen, twijfelen, piekeren — dan nodig ik je uit. Niet om direct alles te veranderen, maar om nieuwsgierig te worden naar jouw eerste gedachte.
“Welke gedachte zit hier eigenlijk onder?”
Je hoeft het niet alleen te doen. In een persoonlijk coachtraject bij Sight Coaching gaan we samen op zoek naar die eerste gedachten — en bouwen we stap voor stap aan nieuwe patronen die jou écht helpen.
Meer weten? Neem gerust contact op. Ik denk graag met je mee.